De toekomst van zzp'ers in de zorg is een complex en paradoxaal verhaal. Aan de ene kant is de afhankelijkheid van deze professionals groter dan ooit, maar aan de andere kant wil de overheid de groei aan banden leggen. Dit leidt tot een spagaat die de komende jaren voor veel veranderingen zal zorgen.
De Huidige Realiteit en de Discussie
Het klopt dat de zorgsector momenteel niet functioneert zonder zzp'ers. Zij vullen structurele gaten op de werkvloer, nemen diensten over bij ziekte en lossen de personeelstekorten op die in veel instellingen spelen. De roep om meer flexibiliteit vanuit de zorginstellingen en de wens van zorgprofessionals voor meer autonomie en een beter salaris, hebben de afgelopen jaren geleid tot een explosieve groei van het aantal zzp'ers.
Deze situatie roept echter ook kritiek op. De overheid en zorgbestuurders maken zich zorgen over:
- De stijgende kosten: Zzp'ers vragen over het algemeen een hoger tarief dan werknemers in loondienst.
- De continuïteit van zorg: Door de snelle wisseling van personeel kan de teamcohesie en de kwaliteit van de zorg op de lange termijn onder druk komen te staan.
- Schijnzelfstandigheid: Veel zzp'ers werken in feite als een vaste werknemer, maar dan zonder de rechten en plichten die daarbij horen. Dit is fiscaal en juridisch onwenselijk.
De Toekomst: Strengere Regels en Nieuwe Rol
De overheid is vastbesloten om de schijnzelfstandigheid aan te pakken. Er zijn plannen voor strengere wet- en regelgeving, zoals een herziening van de Wet DBA, die het voor opdrachtgevers moeilijker moet maken om zzp'ers in te huren voor structurele functies. Deze nieuwe regels zijn erop gericht om de balans tussen vast en flexibel werk te herstellen.
Wat betekent dit voor de zzp'er in de zorg?
- Meer nadruk op 'echt' ondernemerschap: Zorginstellingen zullen minder snel zzp'ers inhuren voor een vaste route of dienst. De toekomst ligt bij de zzp'er die zich als een echte ondernemer profileert: iemand die werkt voor meerdere opdrachtgevers, gespecialiseerde kennis meebrengt voor specifieke projecten of die op projectbasis de gaten vult die niet structureel zijn.
- Minder 'vaste' zzp-banen: De kans is groot dat instellingen voor hun vaste, structurele bezetting weer meer gaan inzetten op vast personeel in loondienst. De 'vaste flexibele kracht' die al jarenlang op dezelfde afdeling werkt als zzp'er, zal waarschijnlijk verdwijnen.
- Toenemende vraag naar flexibiliteit blijft: De fundamentele behoefte aan flexibele arbeid in de zorg zal niet verdwijnen. Door de vergrijzing en de toenemende zorgvraag zullen er altijd piekmomenten en personeelstekorten zijn. Zzp'ers die zich specialiseren en flexibel inzetbaar zijn, zullen daarom hun werk kunnen behouden.
Kortom, de zzp'er verdwijnt niet uit de zorg, maar de rol zal wel veranderen. Van een 'vaste' invaller naar een specialistische, flexibele ondernemer die echt het verschil maakt op cruciale momenten. De overheid wil de wildgroei aanpakken, maar de noodzaak voor flexibiliteit in de zorgsector is te groot om zzp'ers helemaal uit te sluiten.
De grote vraag blijft: hoe kan de overheid de schijnzelfstandigheid aanpakken zonder de broodnodige flexibiliteit in de zorg te schaden?